Bruksizm - Buna Gıcırdatma Deyip Geçmeyin!

Bruksizm - Buna Gıcırdatma Deyip Geçmeyin!

Çağımızın en yaygın sorunlarından biri olan bruksizm (diş gıcırdatma) stresle doğrudan ilişkilidir. Diş sıkma veya gıcırdatma olarak da bilinen Bruksizm, çene eklemlerine zarar veren bir sorundur.

Toplumda en az on kişiden dördünde görülen bruksizm, çoğunlukla uyku sırasında ortaya çıkıyor. Bruksizm hastası kişi uyurken bilinçsizce çenesini kasar. Toplumumuzda görülen bruksizm çoğu zaman hasta tarafından dahi bilinmiyor. Dişlerin tamamen bilinçsizce sıkılması bazen dışarıdan duyulacak kadar yüksek sesle gözlemlendiği gibi, bazen de kişinin sessiz bir biçimde sadece kaslarını sıkması ile gözlemlenir. İlk durumda bruksizmli kişiyle aynı odada biri varsa gürültüyü duyduğu için tedaviye erken başlanarak dişlerin daha az hasarla korunması mümkündür. İkinci durumda ise bruksizm uzun süre göz ardı edilir. Yıllardır bruksizm sorunu yaşayan hastalar sabah uyandıklarında baş, kulak, yüz ve boyunda ağrı hissedebilirler. Ayrıca bruksizmin tedavi edilmeden uzun süre devam etmesi durumunda çene ağrısı ve kilitlenmenin de oluşabileceğini unutmamak gerekir.

Bruksizmin ana nedenleri nelerdir?

Bruksizmin başlıca nedenleri gün içinde yaşanan olumsuz duygular ve olumsuz ruh halleridir. Bruksizm aslında bireyin günlük yaşamında stres, öfke, kaygı, hayal kırıklığı gibi etkenlerle baş etme biçimidir. Vücudun istemsiz bir tepkisi olan bruksizm, bazı durumlarda stresten mümkün olduğunca kaçınılarak ortadan kaldırılabilmektedir. Ancak maalesef stres çağımızın bir hastalığı haline geldi ve baş edilmesi zor bir sorun haline geldi.

Eğer kişi kendi çabasıyla diş gıcırdatma sorununu çözemiyorsa profesyonel yardım alması önerilir. Stresi kişisel olarak yönetmek isteyenler hafif egzersizler yapabilir, ılık bir duş alabilir, dinlendirici müzik dinleyebilir, zamanında uyuyabilir ve düzenli yürüyüşlere çıkabilir. Bruksizmin hem yetişkinlerde hem de çocuklarda görülen bir sorun olduğunu unutmayın.

Stresin yanı sıra tütün ürünleri, alkolizm gibi sağlıksız alışkanlıklar, aşırı kafein alımı ve çenedeki yapısal bozukluklar da bruksizme neden olan diğer faktörlerdir.

Tüm bunlarla birlikte diş gıcırdatmanın tedavi edilebilir bir sağlık sorunu olduğunu bilmelisiniz. Bu hastalığın ana tedavi yöntemi stresi yönetmek olsa da kısa vadede bu mümkün değilse alternatif tedavi yöntemlerine başvurulur. Bruksizm tedavisinin temel amacı dişleri korumak, çene eklemlerinde kalıcı hasarı önlemek ve ağrıyı dindirmektir.

Diş gıcırdatma belirtileri ve tedavisi nelerdir?

Diş gıcırdatma (bruksizm) veya diş sıkma, kişinin uyku sırasında bilinçsizce yaptığı bir şeydir ve bir sorun olarak kabul edilir. Çoğunlukla bilinçsizce yapılan diş gıcırdatma işleminin fizyolojik ya da psikolojik pek çok nedeni olabilir. Tedavi olmak hem hastalığı ortadan kaldıracak hem de bu durumdan kaynaklanan sorunların önüne geçecektir.

Bruksizm, dış gıcırdatma veya uyku sırasında çenenin ani kilitlenmesi gibi üç biçimde kendini gösterir. Bir tür uyku bozukluğu olarak kabul edilen bruksizmin ana kaynağı diş ve nörolojik problemlerdir.

Bahsettiğimiz gibi diş gıcırdatma nedenleri ve belirtileri farklıdır. Çoğunlukla bilinçsizce gerçekleştiği için kişi dişlerini sıktığının farkına varmaz. Hasta, başkaları ona gıcırtı sesi çıkardığını söylediğinde durumun farkına varır. Aynı zamanda yapılan muayenede dişlerde ve diş minesinde deformasyon tespit edildi ve hastada bruksizm olduğu belirlendi.

Bruksizmin belirtileri arasında baş, boyun, omuz, çene ağrısı ve eklem gürültüsü yer alır. Ayrıca ilaç kullanımı, stres, genetik faktörler ve uyku bozukluklarına neden olan diğer durumlar da bruksizme neden olabilir. Örneğin dişler kırılmış ve aşınmışsa bruksizm ihtimali göz önünde bulundurulmalıdır. Ayrıca dişlerin soğuğa ve sıcağa karşı hassasiyeti, çene bölgesinde hareket azalması, migren ağrıları da diş gıcırdatmayla ilgili olabilir.

Bruksizm ağız ve diş sağlığına ne gibi zararlar verebilir?

Diş gıcırdatma alışkanlığının sağlıklı dişler, restore edilmiş dişler ve çiğneme kasları üzerinde olumsuz etkisi vardır. Bu etkiler şunlardır:

• Sağlıklı veya restore edilmiş dişlerde kırılma ve aşınma;
• Dişlerde hassasiyet;
• Tekrarlayan diş eti sorunları;
• Sabah uyandığınızda çenede yorgunluk ve ağrı hissi;
• Uyku bozukluğu nedeniyle sabah kalktığınızda uykunuzdan tam anlamıyla memnun olmazsınız;
• Çene köşeleri daha belirgin hale gelir ve yüz daha geniş görünür.

Sorunun tedavi edilmemesi durumunda çene eklemlerinde ciddi sağlık sorunlarına yol açabileceğini unutmayın.

Bruksizm sırasında hastaların dişlerini aşırı sıkması nedeniyle dişler aşınır, çatlar ve kırılır. Diş dolgularında ve protezlerde de aynı belirtiler görülebilir. Bunun sonucunda nedeni bilinmeyen diş ağrısı ve hassasiyeti görülür.

Diş sıkan hastalarda tekrarlayan diş eti problemleri de sık görülür. Dişler sıkıldığında kemikler üzerinde normalden daha fazla basınç oluşur, kemik dokuları bu kuvvete dayanamadığı için çene kemiğinde kayıplar ve erimeler meydana gelir.

Diş gıcırdatma nasıl tedavi edilir

Bruksizmin çeşitli tedavileri vardır. En sık kullanılanları sert olan ve karşı çenedeki dişlerle tam temas halinde olacak şekilde tasarlanmış gece koruyucularıdır. Tıp dilinde kappa olarak da anılırlar. Bu yöntemle uyku sırasında dişlerin birbiriyle teması azalır. Böylece aşınmanın önüne geçilmiş olur. Çoğunlukla üst çeneye uygulanan gece koruyucuları alt ve üst çene dişleri arasına yerleştirilerek kullanılır.

Ancak bazen sadece gece koruması uygulayarak hastalıktan kurtulmak mümkün olmuyor. Bu nedenle hastaya uygulanan gece korumasının yanı sıra bazı ek tedavi yöntemlerinin de uygulanması gerekir. Bu tedavilere örnek olarak stres tedavisi, rahat uyku için bazı önlemler, kasları gevşetmeye yönelik ilaç tedavisi, bozuk diş dolgularının ve kaplamaların yenilenmesi, eksik dişlerin onarılması için protez uygulaması gösterilebilir.

Yukarıda da belirttiğimiz gibi çoğunlukla yetişkinlerde görülen bruksizm çocuklarda da görülmektedir. Ancak bazı yaşların altındaki çocuklarda diş gıcırdatmanın normal olduğunu unutmamak gerekir. Bu onların büyümeleriyle ilişkili değişiklikleri gösterir. Ancak ana dişlerin sürmesinden sonra diş gıcırdatması gözlemleniyorsa, dişler daha fazla zarar görmeden diş hekimine başvurmak gerekir.

Siz de bruksizmden şikayetçiyseniz diğer komplikasyonlar açısından kapı açılmadan diş muayenesinden geçin. Doğal anti-stres ilacı Neurexan, diş tedavisi için doktora başvurmanın yanı sıra, sinir sistemini sakinleştirerek bruksizmin ortadan kaldırılması için vazgeçilmez bir araçtır.