Qasıq Ağrısı Nədir? Qasıq Ağrısı Niyə Olur?
Qasıq ağrısı, bir çox insanın həyatının bir nöqtəsində qarşılaşdığı ümumi sağlamlıq problemidir. Həm kişilər, həm də qadınlarda müşahidə olunan ağrıların səbəbləri və şiddəti müxtəlifdir. Bu yazımızda sizə bu ağrının səbəbləri, əlamətləri və müalicəsi haqqında məlumatlar verəcəyik.Qasıq ağrısının səbəbləri nələrdir?
Hər yaş qrupunda rastlaşdığımız bu ağrıların müxtəlif səbəbləri var. Onlardan bəziləri bunlardır:- Qasıq yırtığı
- Sidik yollarının infeksiyaları
- Əzələ və bağların zədələnməsi
- Böyrək daşları
- Appendisit
- Həzm sistemi problemləri
- Çanağın iltihabi xəstəliyi (PID)
- Limfa düyünlərinin şişməsi
Sidik yollarının infeksiyaları. Sidik yollarının infeksiyaları sidik yollarında bakteriyaların yaratdığı infeksiyalardır. Bu zaman qasıq nahiyəsində ağrı sidiyə çıxma zamanı yanma və tez-tez sidiyə getmə kimi əlamətlərlə müşayiət olunur.
Əzələ və bağların zədələnməsi. İdman və ya qəfil hərəkətlər edərkən əzələ və birləşdirici toxumaların zədələnməsi baş verə bilər. Bu zədələr qasıq nahiyəsində ağrıya səbəb olur.
Böyrək daşları. Böyrəklərdə əmələ gələn daşlar sidik yollarından keçərkən şiddətli ağrıya səbəb ola bilər. Bu ağrı adətən qasıq nahiyəsinə yayılır və ürəkbulanma, qusma və sidikdə qan kimi əlamətlərlə birlikdə görünür.
Appendisit. Appendisit iltihabı qarnın sağ alt hissəsində şiddətli ağrıya ən çox səbəb olan amillərdəndir. Bu ağrı qasıq nahiyəsinə yayılır, dözülməz olur və təcili tibbi yardım tələb edir.
Həzm sistemi problemləri. İrritabl bağırsaq sindromu (İBS), Crohn xəstəliyi və xoralı kolit kimi həzm pozğunluqları qasıq nahiyəsində ağrıya səbəb olur.
Çanağın iltihabi xəstəliyi (PID). Cinsi yolla keçən infeksiyalar çanaq orqanlarının iltihabı xəstəliyinə səbəbdir. Bu iltihab qasıq nahiyəsində şiddətli ağrılara və digər simptomlara səbəb olur.
Limfa düyünlərinin şişməsi. İnfeksiyalar və ya digər sağlamlıq problemlərinə görə qasıq nahiyəsində limfa düyünlərinin şişməsi də ağrıya səbəb olur.
Bu ümumi səbəblərdən başqa, qasıq ağrısı bir çox müxtəlif sağlamlıq problemlərinin əlaməti də ola bilər. Ona görə də qasıq ağrısının dəqiq səbəbini müəyyənləşdirmək və müvafiq müalicəyə başlamaq üçün həkim müraciət etmək vacibdir.
Kişilərdə qasıq ağrısının səbəbləri nələrdir?
Kişilərdə qasıq nahiyəsində olan ağrının ümumi səbəblərindən bəziləri bunlardır:Prostatit. Prostatit prostat vəzinin iltihabıdır və kişilərin qasıq nahiyəsində ağrıların yaranmasına ən çox səbəb olan amildir.
Sidik ifrazı zamanı yanma, tez-tez sidiyə getmə və bel ağrısı kimi simptomlar da prostatitlə əlaqəlidir və adətən qasıq nahiyəsindəki ağrı ilə birlikdə görünür.
Testislərin burulması. Testislərin burulması, xayaların öz ətrafında fırlanması və sperma kanalını sıxmasıdır. Bu vəziyyət təcili tibbi yardım tələb edən şiddətli qasıq və testis ağrısına səbəb olur. Bu vəziyyət erkən müalicə edilməzsə, testis itkisinə səbəb ola bilər.
Varikosel. Varikosel xaya ətrafındakı damarların genişləndiyi və qan yığıldığı vəziyyətdir. Bu genişlənmə qasıq nahiyəsində ağrı və narahatlığa səbəb olur.
Varikosel adətən sol xayada daha çox rast gəlinir və sonsuzluqla da əlaqəli olur.
Hidrosel. Hidrosel xayaların ətrafında mayenin yığılmasıdır. Bu vəziyyət ağrıya səbəb olmaqla bərabər xayalarda şişlik də yaradır.
Epididimit. Epididimit sperma kanalının iltihabıdır. Bu vəziyyət adətən bakterial infeksiyalar nəticəsində baş verir və qasıq nahiyəsində ağrı, şişlik və həssaslığa səbəb olur.
İdman zədələri. İdman və ya ağır fiziki fəaliyyət zamanı əzələlərin və birləşdirici toxumaların zədələnməsi qasıq nahiyəsində ağrıya səbəb ola bilər.
Kişilərdə bu ağrı bir çox müxtəlif səbəblərdən yarana bilər və sonsuzluq kimi ciddi problemlərin əlaməti olduğundan ağrı olan zaman həkimə müraciət edilməlidir.
Qadınlarda qasıq ağrısının səbəbləri nələrdir?
Qadınlarda qasıq nahiyəsində olan ağrı müxtəlif səbəblərdən yaransa da, ümumi səbəblərdən bəziləri bunlardır:Ovulyasiya ağrısı. Ovulyasiya zamanı bəzi qadınlar qasıq nahiyəsində yüngül ağrı hiss edə bilər. Bu ağrı adətən menstrual dövrünün ortasında baş verir və bir neçə saatdan bir neçə günə qədər davam edə bilər.
Endometrioz. Endometrioz uterusun daxili toxumasının (endometrium) uşaqlığın xaricində böyüdüyü bir vəziyyətdir. Bu hal qasıq nahiyəsində şiddətli ağrılara, aybaşı dövrünün pozulmasına və sonsuzluğa səbəb ola bilər.
Çanağın iltihabi xəstəliyi (PID). Çanağın iltihabi xəstəliyi, adətən cinsi yolla ötürülən infeksiyaların səbəb olduğu reproduktiv orqanlara təsir edən bir infeksiyadır.
İnfeksiya qasıq nahiyəsində ağrı, qızdırma, pis qoxulu vaginal axıntı və menstruasiya pozuntuları kimi əlamətlərlə özünü göstərə bilər.
Yumurtalıq kistaları. Yumurtalıqlarda əmələ gələn kistalar qasıq nahiyəsində ağrıya səbəb olur.
Qadınların hiss etdiyi ağrı kistin ölçüsünə və yerindən asılı olaraq dəyişir. Bəzi kistlər öz-özünə yox ola bilsə də, bəziləri cərrahi müdaxilə tələb edir.
Menstruasiya ağrıları (dismenoreya). Bir çox qadın menstruasiya zamanı qasıq nahiyəsində kramp kimi ağrı hiss edə bilər. Dismenoreya vəziyyəti, yəni ağrılı menstruasiya adətən menstrual qanaxmadan dərhal əvvəl və ya menstruasiya zamanı baş verir və bir neçə gün davam edir.
Ektopik hamiləlik. Ektopik hamiləlik, döllənmiş yumurtanın uşaqlığın xaricində, adətən fallopiya borularında implantasiya edildiyi haldır.
Ektopik hamiləlik ciddi sağlamlıq problemidir və şiddətli qasıq ağrısı və qanaxmaya səbəb ola bilər. Dərhal tibbi yardım tələb edir.
Miomalar. Uşaqlıq yolunda əmələ gələn xoşxassəli şişlər olan miomalar qasıq nahiyəsində ağrıya səbəb ola bilər. Miomalar həmçinin ağır menstrual qanaxmaya, tez-tez sidiyə getməyə və çanaq nahiyəsində təzyiq hissinə də səbəbdir.
Sidik yollarının infeksiyaları. Sidik yollarının infeksiyaları da qasıq nahiyəsində ağrıya səbəb ola bilər. Belə infeksiyalar sidik ifrazı zamanı yanma hissi, tez-tez sidiyə getmə, qarnın aşağı hissəsində narahatlıq hissi ilə özünü göstərir.
Xroniki pelvik ağrı sindromu. Xroniki çanaq ağrısı sindromu qarının aşağı hissəsində altı aydan çox davam edən davamlı və ya təkrarlanan ağrıdır. Bu vəziyyət adətən başqa əsas sağlamlıq probleminin əlaməti olur.
Qadınların qasıq nahiyəsində olan ağrının səbəbləri olduqca müxtəlifdir və düzgün diaqnoz üçün həkimə müraciət etmək vacibdir.
Qasıq ağrısının diaqnozu necə qoyulur?
Bu ağrıların düzgün diaqnozu əsas səbəbi müəyyən etmək və müvafiq müalicə planını yaratmaq üçün vacibdir. Ağrının diaqnozu üçün istifadə olunan üsullar bunlardır:Tibbi anamnez və simptomların qiymətləndirilməsi. Diaqnostika prosesində ilk addım həkimin xəstənin xəstəlik vaxtına və mövcud simptomlarına ətraflı nəzər salmasıdır.
Bu mərhələdə ağrının nə vaxt başladığı, ağrının müddəti və şiddəti, ağrının müəyyən fəaliyyətlərlə əlaqəli olub-olmaması və digər müşayiət olunan simptomlar barədə suallar verilir.
Bu məlumatlar həkimə diaqnoz qoymağa kömək edir və həkimin suallarına ətraflı cavab vermək lazımdır.
Fiziki müayinə. Həkim qasıq nahiyəsinin fiziki müayinəsini aparır. Bu müayinə zamanı həssaslıq, şişkinlik və ya anormal kütlələrin olması kimi aşkar simptomlar qiymətləndirilir.
Fiziki müayinə sözügedən ağrının mümkün səbəblərini azaltmaqda mühüm rol oynayır.
Laboratoriya testləri. Qan testləri və sidik testləri infeksiya və ya iltihab əlamətlərini aşkar etmək üçün istifadə edilir.
Sidik yolları infeksiyaları və böyrək daşları kimi vəziyyətlər də laboratoriya müayinələri ilə müəyyən edilir.
Görüntüləmə üsulları. Qasıq ağrısının səbəbini müəyyən etmək üçün görüntüləmə üsulları tez-tez istifadə olunur. Bu üsullara ultrasonoqrafiya (USM), kompüterli tomoqrafiya (KT), maqnetik rezonans görüntüləmə (MRT), endoskopiya və laparoskopiya daxildir.
Bəzi hallarda yuxarıdakılardan əlavə diaqnostikalara ehtiyac olur. Onlara daxildir:
- Urodinamik testlər. Sidik yollarının funksiyalarını qiymətləndirmək üçün istifadə olunur.
- Çanaq müayinəsi. Qadınlarda ginekoloji problemlərin diaqnozu üçün aparılır.
- Rektal müayinə. Kişilərdə prostat problemlərini və ya qarın altındakı digər problemləri qiymətləndirmək üçün istifadə olunur.
Qasıq ağrısının müalicəsı necədir?
Qasıq ağrısının müalicəsi ağrının əsas səbəbindən asılı olaraq dəyişə bilər. Düzgün diaqnoz qoyulduqdan sonra müvafiq müalicə üsulları təyin edilir və tətbiq edilir.Müalicə üçün istifadə olunan ümumi üsullar bunlardır:
İstirahət və fəaliyyət məhdudiyyəti. Ağrıya səbəb əzələ və birləşdirici toxuma zədələnmələridirsə, ilk addım istirahət və təsirlənmiş ərazinin qorunmasıdır.
Dərman müalicələri. Həkim ağrını aradan qaldırmaq üçün ağrıkəsicilər, infeksiyalar üçün antibiotiklər, iltihabı azaltmaq üçün iltihab əleyhinə dərmanlar təyin edir.
Fizioterapiya və reabilitasiya. Əzələ və bağ zədələrində fiziki müalicə və reabilitasiya proqramları sağalma prosesini sürətləndirir.
Cərrahi müdaxilə. Ağrıya səbəb qasıq yırtığı, böyrək daşları, endometrioz, testislərin burulmasıdırsa, cərrahi müdaxilə olunur.
İnteqrativ müalicə üsulları. Akupunktur və masaj terapiyası kimi üsullarla qasıq nahiyəsindəki ağrıları azaltmaq mümkündür.
Qasıq ağrısının müalicəsi fərdi şəkildə planlaşdırılmalıdır. Hər bir fərdin vəziyyəti fərqlidir və müalicə planı ağrının səbəbi, şiddəti və ümumi sağlamlıq vəziyyəti ilə müəyyən edilir.