Ofis Həyatının Səbəb Olduğu Bel və Kürək Ağrıları Necə Keçər?
Ofis həyatında bel və kürək ağrılarının yayılması müasir iş mühitləri nəticəsində ortaya çıxan əhəmiyyətli bir sağlamlıq problemidir. Bu ağrılar adətən uzun müddət oturmaq, düzgün olmayan duruş, qeyri-erqonomik iş şəraiti və fiziki fəaliyyətin olmaması kimi amillərdən qaynaqlanır.Ofis işçiləri çox vaxt uzun müddət masa arxasında oturaraq işləyirlər. Bu cür uzun müddət oturmaq onurğaya təzyiq göstərərək əzələ və oynaqların yorğunluğuna və ağrıya səbəb ola bilər. Xüsusilə yanlış duruş bu problemi daha da pisləşdirir. İrəli əyilmək onurğanın formasını pozur, kürək və bel əzələlərinin həddindən artıq işləməsilə nəticələnir. Bu vəziyyət zamanla xroniki ağrı və duruş pozuntularına səbəb olur.
Erqonomik olmayan iş şəraiti də bel ağrılarının əsas səbəblərindən biridir. Kompüter ekranının göz səviyyəsində olmaması, klaviatura və siçanın (mouse) uyğun olmayan hündürlükdə olması, stolun hündürlüyü və ya yanlış oturacaq parametrləri iş zamanı bədənin təbii tarazlığını pozur. Bu cür erqonomik səhvlər əzələ və oynaq ağrılarına səbəb olaraq iş səmərəliliyini azaldır.
Ofis mühitində fiziki fəaliyyətin olmaması da kürək və bel ağrılarının yaranmasına şərait yaradır. Bütün gün hərəkətsiz olmaq əzələlərin zəifləməsinə və elastikliyin azalmasına gətirib çıxardır. Bu, onurğanın lazımi şəkildə dəstəklənməməsinə və ağrıya səbəb olur. Bununla belə, əksər ofis işçiləri sıx iş qrafiki səbəbindən idmana kifayət qədər vaxt ayıra bilmirlər ki, bu da ağrıları xroniki hala gətirir.
Bel və kürək ağrılarının qarşısını necə almaq olar?
Ofis həyatında kürək və bel ağrılarından qorunmaq üçün müxtəlif üsullar mövcuddur. Bu üsullar asanlıqla gündəlik iş rejiminə inteqrasiya oluna və uzun müddətdə ağrıların qarşısını almağa kömək edə bilər. Erqonomik iş yerinin yaradılması ağrıların qarşısını almağın ən təsirli yollarından biridir. Kreslo və stolun hündürlüyünün düzgün tənzimlənməsi elə olmalıdır ki, oturarkən onurğa təbii əyriliyini qoruyub saxlasın. Kreslonun bel dayağı olmalı və tənzimlənə bilən olmalıdır. Ayaqlar yerə düz qalacaq şəkildə yerləşdirilməlidir. Kompüter ekranı göz səviyyəsində olmalı, klaviatura və siçan (mouse) elə yerləşdirilməlidir ki, dirsəklər bədənə yaxın olsun və bucaq təxminən 90° olsun. Bu düzəlişlər əzələlərdə və oynaqlarda lazımsız stresi azaldır.Uzun müddət oturmaq da əzələləri və oynaqları gərginləşdirərək ağrıya səbəb olur. Ona görə də hər yarım saatdan bir qısa fasilələr vermək, ayağa qalxmaq və dartınma hərəkətləri etmək faydalıdır. İş masasında oturarkən belə sadə məşqlər etməklə qan dövranını artırmaq və əzələləri rahatlatmaq mümkündür. Düzgün duruş texnikasını öyrənmək və tətbiq etmək bu ağrıların qarşısını almaqda təsirlidir. Ofis işçiləri üçün müntəzəm məşq əzələləri gücləndirməyə və elastikliyi artırmağa kömək edir. Güclü qarın və kürək əzələləri onurğa sütununu dəstəkləyərək düzgün duruşun qorunmasına kömək edir. Yoqa və pilates kimi elastikliyi artıran məşqlər əzələləri rahatlaşdırır və bədəni tarazlaşdırır. Bundan əlavə, gəzinti, üzgüçülük və velosiped sürmək kimi aerobik məşqlər də kürək və bel sağlamlığı üçün faydalıdır.
Ofis işçiləri hansı sadə məşqləri etməlidirlər?
Ofis işçiləri üçün sadə məşqlər uzun müddət masa arxasında işləmək nəticəsində yaranan əzələ gərginliyini və narahatlığı azaltmaqda çox təsirli olur. Qeyd etdiyimiz və məlum olduğu kimi bütün gün ofis mühitində oturmaq bel, boyun və kürək bölgələrində ağrılara səbəb olur. Bu halların qarşısını almaq və sağlam həyat sürmək üçün iş saatlarında mütəmadi olaraq edilə bilən sadə məşqlər var.Hər şeydən əvvəl boyun gərginliyini azaltmaq üçün edilə biləcək məşqlər vacibdir. Boyun məşqi başı yavaş-yavaş sağa və sola, irəli və arxaya əyməklə həyata keçirilir. Bu hərəkətlər boyun əzələlərini rahatlaşdırır, gərginliyi azaldır və qan axını artırır. İş masasında işləyərkən çiyinlər də tez-tez gərginləşir. Çiyin məşqləri çiyinləri yuxarı qaldıraraq və dairəvi hərəkətlə geri və irəli fırlatmaqla edilə bilər. Bu hərəkət çiyinlərdəki gərginliyi aradan qaldırır və rahatlama təmin edir.
Bel ağrılarından qorunmaq üçün masa başında edilə bilən başqa bir məşq də kürəyin gərilməsidir. Qolları irəli uzatmaqla və kürəyi geriyə əyməklə uzanan hərəkətlər kürək əzələlərini rahatlaşdırır. Bel nahiyəsini rahatlaşdırmaq üçün isə bel gərmə məşqləri etmək faydalıdır. Oturarkən ayaqlarınızı bir araya gətirmək, yavaş-yavaş irəli əyilmək, əllərinizi topuqlarınıza və ya ayaq barmaqlarınıza çatdırmaq bel bölgəsindəki gərginliyi azaldır. Bu hərəkəti edərkən dərindən nəfəs almaq və nəfəs verərkən gərməni artırmaq daha təsirli nəticələr verir. Bundan əlavə, masa arxasında işləyərkən ayaq əzələləri üçün də dartınma hərəkəti etmək vacibdir. Ayaqları düz uzatmaq və ayaq barmaqlarını irəli və geri hərəkət etdirmək ayaq əzələlərində qan axını artıraraq rahatlama təmin edir. Bu hərəkət uzun müddət oturmaqdan yaranan ayaq uyuşmalarının qarşısını alır.
Ofis işçiləri üçün tövsiyə olunan digər sadə məşq ayaq biləyinin dairəvi hərəkətləridir. Ayaq biləklərini saat əqrəbi istiqamətində və əksinə dairəvi hərəkətlə fırlatmaq topuqlardakı gərginliyi aradan qaldırır. Bundan əlavə, ayaq barmaqlarını yerə toxunduraraq və dabanları yerdən qaldıraraq edilən ayaq ucu ilə hərəkət ayaq əzələlərini işlətməklə qan dövranını artırır.
İş masasında işləyərkən əllər və biləklər də tez-tez gərginləşir. Bu vəziyyətin qarşısını almaq üçün əl və bilək gərmə məşqləri edilə bilər. Əlləri irəli uzatmaq və barmaqları açıb bağlamaq effektiv hərəkətdir. Eyni şəkildə əlləri bir-birinə sıxıb ovucları çölə doğru itələmək də biləklərdəki gərginliyi azaldır. Bütün bu sadə məşqlər ofis işçilərinin gündəlik iş rejiminə asanlıqla daxil edilə bilər. Hər yarım saatdan bir qısa idman fasilələri vermək həm fiziki, həm də zehni cavanlaşma təmin edir. Bu məşqlər bədəndə yığılan gərginliyi azaltmaqla daha sağlam və məhsuldar iş mühiti yaradır. Müntəzəm olaraq tətbiq edildikdə ofis işçilərinin ümumi sağlamlığını yaxşılaşdırır və uzun müddət ərzində ağrı və narahatlığın qarşısını alır.
Bel və Kürəyin uzunmüddətli ağrıları necə müalicə olunur?
Uzun müddətli bel və kürək ağrısı insanların həyat keyfiyyətini əhəmiyyətli dərəcədə azaldan və gündəlik fəaliyyətlərini məhdudlaşdıran ümumi sağlamlıq problemidir. Bu cür ağrı tez-tez xroniki hala gələ və daimi narahatlığa səbəb ola bilər. Uzunmüddətli ağrıların öhdəsindən gəlmək və təsirlərini minimuma endirmək üçün peşəkar kömək axtarmaq çox vacibdir. Mütəxəssislərin köməyi ilə ağrı mənbəyinin düzgün müəyyən edilməsi və müvafiq müalicə üsullarının tətbiqi ilə həyat keyfiyyətinin əhəmiyyətli dərəcədə yaxşılaşmasına nail olmaq olar.Uzun müddət davam edən ağrı ilə mübarizədə ilk addım düzgün diaqnoz qoymaqdır. Buna görə həkimə müraciət etmək lazımdır. Həkim ətraflı müayinə və lazımi analizlər vasitəsilə ağrının mənbəyini müəyyənləşdirir. Bu müayinələrə rentgen, MRT və ya KT kimi görüntüləmə üsulları daxildir. Ağrının səbəbinin müəyyən edilməsi müalicə prosesində ən kritik addımdır, çünki müxtəlif səbəblər fərqli müalicə yanaşmalarını tələb edir.
Fizioterapiya uzun müddətli kürək ağrılarının müalicəsində istifadə edilən təsirli bir üsuldur. Fizioterapevtlər xəstənin xüsusi ehtiyaclarına əsaslanaraq fərdi məşq proqramları hazırlayır. Bu proqramlara kürək və bel əzələlərini gücləndirən, elastikliyi artıran və duruşu yaxşılaşdıran məşqlər daxildir. Daimi fiziki terapiya ağrıları azaltmağa və hərəkətliliyi artırmağa kömək edir. Bundan əlavə, əl terapiyası və masaj kimi üsullar da əzələ gərginliyini azaltmaqla rahatlama təmin edir.
Bu ağrı müalicəsi üçün istifadə edilən başqa bir üsul farmakoloji müalicədir. Həkimlər ağrıları aradan qaldırmaq və nəzarət etmək üçün müxtəlif dərmanlar təyin edirlər. Dərman müalicəsi ağrının şiddətindən və mənbəyindən asılı olaraq qısa və ya uzun müddətə tətbiq oluna bilər. Ancaq bu müalicə üsulu həkim nəzarəti altında aparılmalıdır, çünki dərmanlar yan təsirlərə malikdir və asılılıq riskini daşıyır. Uzun müddət davam edən bel ağrıları ilə mübarizədə psixoloji dəstək də mühüm rol oynayır.
Xroniki ağrı fərdlərin psixi vəziyyətinə mənfi təsir göstərərək depressiya və narahatlıq kimi emosional problemlərə səbəb ola bilər. Psixoterapiya bu cür emosional çətinliklərin öhdəsindən gəlməkdə təsirlidir. Bu terapiya fərdlərə ağrı ilə mübarizə bacarıqlarını təkmilləşdirməyə və ağrıya daha müsbət münasibət bəsləməyə kömək edir.
Alternativ tibb üsulları da uzunmüddətli ağrıların idarə edilməsində faydalıdır. Akupunktur, masaj terapiyası və şiroterapi müalicəsi kimi üsullar ağrının aradan qaldırılmasında və ümumi sağlamlığın yaxşılaşdırılmasında təsirlidir. Bu üsullar bədənin təbii sağalma proseslərinə dəstək verərək ağrıları azaldır və rahatlama təmin edir. Ancaq bu müalicə üsullarının mütəxəssislər tərəfindən tətbiq edilməsi vacibdir.
Uzun müddətli davam edən bel ağrılarında mütləq altda yatan səbəb araşdırılmalıdır. İnteqrativ tibbin müalicə üsulları ilə səbəbə yönəlik müalicə tətbiq olunur. Bu müalicə üsullarından homeosiniatriya, nevral terapiya, biopunktura uğurla tətbiq olunur və bu ağrıların müalicə və proflaktikasında olduqca effeklidir.