Çanaq Sümüyü Niyə Ağrıyır? Ağrının Müalicəsi Var?
Pelvik ağrı, çanaq bölgəsində hiss edilən ağrı kimi müəyyən edilir. Bu ağrı qarnın aşağı hissəsində, omba sümükləri arasında və tez-tez cinsiyyət orqanlarının ətrafında hiss olunur. Pelvik ağrı kəskin (qəfil və şiddətli) və ya xroniki (uzunmüddətli və davamlı) ola bilər. Ağrının səbəbi müxtəlif olur. Bu ağrı, reproduktiv orqanlardan, sidik yollarından, həzm sistemindən və ya əzələ-skelet sistemindən yarana bilər. Qadınlarda bu ağrı menstruasiya dövründə, endometrioz və yumurtalıq kistaları kimi ginekoloji problemlər zamanı, kişilərdə isə prostat vəzi problemləri zamanı yaranır. Ağrının düzgün diaqnozu və müalicəsi üçün həkimə müraciət etmək vacibdir.Qadınlarda çanaq ağrılarına səbəb olan amillər nələrdir?
Qadınlarda çanaq ağrısına səbəb olan faktorlara aşağıdakılar daxildir:- ginekoloji problemlər
- endometrioz
- miomalar
- pelvik iltihabı xəstəliyi (PİD)
- ektopik hamiləlik
- xroniki çanaq ağrısı sindromu
- sidik yollarının infeksiyaları
Endometrioz uşaqlığın selikli qişasının (endometrium) uşaqlıqdan kənarda, adətən yumurtalıqlarda, fallopiya borularında və çanaq sümüyünün digər hissələrində böyüdükdə baş verir. Bu toxumaların hər aybaşı ilə qalınlaşması və qanaxması ətrafdakı toxumalarda iltihaba və ciddi ağrılara səbəb olur.
Miomalar uşaqlığın içərisində və ya ətrafında inkişaf edən xoşxassəli şişlərdir. Onlar ölçüsündən və yerindən asılı olaraq müxtəlif simptomlar göstərir. Böyük miomalar çanaq nahiyəsinə təzyiq göstərə bilə, daimi ağrı hissi yarada bilərlər.
Pelvik iltihabı xəstəliyi (PID) adətən cinsi yolla ötürülən bakteriyaların səbəb olduğu bir infeksiyadır. PID, fallopiya boruları, yumurtalıqlar və uşaqlıq kimi reproduktiv orqanlara təsir göstərərək şiddətli çanaq bölgəsində ağrıya səbəb olur. Müalicə olunmazsa, sonsuzluq və xroniki ağrı kimi ciddi fəsadlara yol aça bilər.
Ektopik hamiləlik, döllənmiş yumurtanın uşaqlığın yerinə uşaqlıq borusu kimi başqa bir yerə implantasiya edildiyi bir vəziyyətdir. Bu, borunun yırtılmasına və daxili qanaxmaya yol açır. Ektopik hamiləlik adətən şiddətli çanaq ağrısı ilə özünü göstərir.
Xroniki çanaq ağrısı sindromu ən azı altı ay davam edən və heç bir aşkar səbəbi olmayan pelvik ağrıdır. Bu sindrom qadınların həyat keyfiyyətini ciddi şəkildə aşağı salır, fiziki, emosional və sosial çətinliklərin yaranmasına şərait yaradır. Bu ağrı daimi və ya aralıqlı olur və bəzən müəyyən bir hadisə və ya travmadan sonra başlayır.
Sidik yollarının infeksiyaları da qadınlarda bu ağrının ümumi səbəbidir. Bu infeksiyalar sidik yollarının, məsələn, sidik kisəsi və uretranın iltihabına səbəb olaraq çanaq nahiyəsində ağrıya yol açır.
Qadınlarda pelvik ağrının səbəblərindən asılı olmayaraq, dəqiq diaqnoz və müalicə planı yaratmaq üçün həkimə müraciət etmək vacibdir. Erkən diaqnoz və müalicə ağrıların idarə olunmasında və qadının həyat keyfiyyətinin yaxşılaşdırılmasında mühüm rol oynayır.
Kişilərdə çanaq ağrılarının səbəbi nədir?
Kişilərdə çanaq ağrıları müxtəlif səbəblərdən yaranır və bu vəziyyəti düzgün qiymətləndirmək üçün tibbi müayinədən keçmək lazımdır. Kişilərdə çanaq ağrılarının ümumi səbəblərindən biri prostat vəzi problemləridir. Prostatit prostat vəzinin iltihabıdır və adətən bakterial infeksiyalar nəticəsində yaranır. Bu, çanaq bölgəsində və qasıqda ağrıya səbəb olur. Xroniki prostatit və ya xroniki çanaq ağrı sindromu aşkar infeksiya olmadan uzunmüddətli çanaq ağrısı ilə xarakterizə olunur. Digər ümumi səbəb sidik yollarının infeksiyalarıdır. Sidik kisəsi və ya uretra kimi sidik yollarının iltihabı idrar zamanı ağrıya və çanaq nahiyəsində narahatlığa səbəb olur.Böyrək daşları da kişilərdə çanaq sümüyü ağrısına şərait yaradır. Belə ki, böyrək daşları sidik yollarında tıxanmalar yaşadır ki, bu da çanaqda şiddətli ağrıların yaranmasına gətirib çıxardır. Bundan başqa, həzm sistemi problemləri də kişilərdə çanaq ağrılarının yaranmasının səbəbidir. Qıcıqlanmış bağırsaq sindromu (İBS), qəbizlik və divertikulit kimi vəziyyətlər bağırsaqların çanaq nahiyəsinə yaxın yerləşdiyi üçün nu hissədə narahatlıq və ağrıya səbəb olur. Xüsusilə divertikulit yoğun bağırsaqda kiçik kisələrin iltihabı nəticəsində baş verir və çanaqda şiddətli ağrılara yol açır. Bundan əlavə, bəzi cinsi yolla ötürülən infeksiyalar (CYBİ) də pelvik ağrının yaranmasına şərait yaradır. Xlamidiya və gonoreya kimi infeksiyalar reproduktiv orqanların iltihabına və çanaq nahiyəsində ağrının yaranmasına gətirib çıxardır. Müalicə olunmazsa, bu infeksiyalar ciddi sağlamlıq problemlərinə səbəb ola bilər. Pelvik ağrınızın altında yatan ciddi bir vəziyyətin olub olmadığını müəyyən etmək və müvafiq müalicə üsullarını tətbiq etmək üçün həkiminizə müraciət etməlisiniz.
Niyə hamiləlik zamanı çanaq ağrıları yaranır?
Hamiləlik zamanı çanaq nahiyyəsində ağrı bir çox qadının qarşılaşdığı ümumi problemdir və bu ağrının müxtəlif səbəbləri ola bilər. Hamiləlik dövründə bədəndə fizioloji dəyişikliklər, hormon səviyyələrindəki dalğalanmalar və böyüyən dölün fiziki təzyiqi pelvik ağrıya səbəb olur. Hamiləlik dövründə pelvik ağrının əsas səbəblərindən biri hormon səviyyələrindəki dəyişikliklərdir. Xüsusilə, relaksin hormonu çanaq nahiyəsində oynaqları və birləşdirici toxumaları rahatlaşdıraraq doğum kanalının genişlənməsinə kömək edir. Bu hormonun təsiri altında çanaq oynaqları və birləşdirici toxumalar daha elastik olur, bu da çanaq nahiyyəsində ağrıya yol açır.Böyüyən dölün və uşaqlığın çanaq nahiyəsinə təzyiqi də mühüm faktordur. Körpə böyüdükcə uterus genişlənir və bu, pelvik bölgədəki sinirlərə və qan damarlarına təzyiq göstərir. Xüsusilə üçüncü trimestrdə körpənin və uşaqlığın çəkisi çanaq dibinin əzələlərinə və oynaqlarına əlavə gərginlik verir ki, bu da çanaqda ağrı yaradır. Pelvik ağrının başqa bir ümumi səbəbi pelvik simfiz disfunksiyası (PSD) kimi tanınan bir vəziyyətdir. Bu vəziyyətdə, çanaq sümüyünün ön hissəsindəki oynaq olan symphysis pubis boşalır və sabitləşdirici dəstəyini itirir. Bu vəziyyət hərəkət edərkən və ya mövqeləri dəyişdirərkən şiddətli ağrıya səbəb olur. Hamiləlik dövründə pelvik ağrıları aradan qaldırmaq üçün müxtəlif üsullar var. Müntəzəm məşq, çanaq dibinin əzələlərini gücləndirmək və dəstəkləyici hamiləlik kəmərlərindən istifadə bu ağrıları aradan qaldırır. Düzgün duruş saxlamaq və həddindən artıq gərgin fəaliyyətlərdən qaçınmaq da vacibdir. Ancaq şiddətli və davamlı ağrı hiss edirsinizsə, həkimə müraciət etməlisiniz.
Çanaq ağrısının qarşısını almaq üçün gündəlik vərdişlər nələrdir?
Çanaq ağrısının yaranmasının qarşısını almaq üçün bəzi sadə gündəlik vərdişlərə diqqət yetirmək mümkündür. İlk olaraq, düzgün duruş və oturma vərdişləri pelvik bölgədəki gərginliyi azaldır. Xüsusilə masa başında uzun müddət çalışan şəxslər tez-tez durub gəzməli və oturuşlarını dəyişməlidirlər.
Müntəzəm olaraq həyata keçirilən çanaq əzələlərini gücləndirən məşqlər, məsələn, Kegel və pilates kimi sadə hərəkətlər, çanaq dəstəyini artıraraq ağrının qarşısını ala bilər. Həmçinin, ağır fiziki fəaliyyətlər zamanı düzgün texnika və qoruyucu avadanlıqlardan istifadə etmək də travmatik zədələrin qarşısını alır.
Stressin idarə olunması da nəzərə alınmalıdır. Stress və emosional gərginlik çanaq dibi əzələlərinin sıxılmasına səbəb olur. Meditasiya, nəfəs məşqləri və psixoloji dəstək bu mənada önəmlidir. Sadə həyat tərzi dəyişiklikləri ilə çanaq ağrısının qarşısını almaq mümkündür.
Xroniki çanaq ağrısına yol açan vəziyyətlər hansılardır?
Xroniki çanaq ağrısı altı aydan çox davam edən və həyat keyfiyyətinə mənfi təsir göstərən davamlı və ya aralıqlı ağrı növüdür. Bu tip ağrı adətən bir çox amillərin bir araya gəldiyi zaman baş verir və mürəkkəb bir vəziyyətdir. Ağrıya səbəb olan bəzi vacib durumlara sinir sıxılması, əzələ və birləşdirici toxuma problemləri, əvvəlki cərrahi əməliyyatlar və bəzi psixoloji amillər daxildir. Sinir sıxılması xroniki çanaq ağrısının ümumi səbəbidir. Çanaq bölgəsindəki sinirlər travma, iltihab və ya struktur anormallıqları səbəbindən sıxılır.Xüsusilə pudendal sinirin sıxılması xroniki çanaq ağrısının əsas səbəblərindən biridir. Bu vəziyyət uzun müddət oturma, velosiped sürmə və ya doğuş zamanı sinirlərin sıxılması nəticəsində baş verir. Əzələ və birləşdirici toxuma problemləri də xroniki çanaq ağrılarına səbəb olur. Çanaq dibinin əzələlərinin spazmı və ya gərginliyi bu sahədə davamlı ağrıya gətirib çıxardır. Bu tip əzələ problemləri tez-tez həddindən artıq fiziki fəaliyyət, doğuş travması və ya pelvik əməliyyatdan sonra inkişaf edir. Çanaq boşluğunun disfunksiyası əzələlərin normal funksiyalarını yerinə yetirə bilməməsidir və xroniki ağrının yaranmasına yol açır. Əvvəlki cərrahi prosedurlar da xroniki çanaq ağrısı riskini artıran durumdur. Pelvik bölgədə cərrahi əməliyyatlar, məsələn, histerektomiya və ya qeysəriyyə əməliyyatı çapıq toxumasına və yapışmalara səbəb olur.
Bu yapışmalar orqan və toxumaların normal hərəkətini məhdudlaşdıraraq çanaq nahiyyəsində ağrının yaranmasına şərait yaradır. Əməliyyatdan sonra sinir zədələnməsi də xroniki ağrıya yol açır. Həmçinin, xroniki iltihablı vəziyyətlər də çanaq hissəsində xroniki ağrıya səbəb olur. Pelvik bölgədə davamlı iltihab vəziyyəti toxuma zədələnməsinə və ağrıya gətirib çıxarda bilər. Xroniki iltihab tez-tez əsas infeksiya və ya otoimmün xəstəliklə əlaqələndirilir və bu şərtlərin müalicəsi xroniki ağrıları aradan qaldırmağa kömək edir. Bu durum, multidisiplinar yanaşma tələb edən mürəkkəb bir vəziyyətdir. Bu ağrıları idarə etmək üçün sinir blokları, fiziki müalicə, cərrahi müdaxilələr və psixoloji dəstək kimi müxtəlif müalicə üsullarından istifadə edilə bilər. Hər bir xəstənin vəziyyəti unikal olduğundan, fərdi müalicə planı yaratmaq üçün bir həkim ilə məsləhətləşmək vacibdir.
Xroniki çanaq ağrısının 1 sıra instrumental və labarator müayinələrlə dəqiqləşdirmək lazımdır və bundan sonra səbəbə yönəlik müalicə tətbiq olunur. İnteqrativ tibbin müalicə üsulları xüsusi ilə də yerli tətbiq olunan prosedur (homeosinitriya, biopunktura, neural terapiya, akupunktura) xəstəliyin müalicəsində və sağalmasında əhəmiyyətli rol oynayır.
Çanaq Sümüyü Ağrısı ilə Bağlı Çox Soruşulan Suallar
Çanaq sümüyü ağrısı nədir və hansı hallarda yaranır?
Çanaq sümüyü ağrısı, çanaq quruluşunun hərəkəti, təzyiqi və ya travması nəticəsində ortaya çıxan narahatlıqdır. Bu ağrı həm qadın, həm də kişilərdə müxtəlif səbəblərlə inkişaf edə bilər və çox zaman digər orqanların pozğunluqları ilə əlaqəlidir. Xüsusilə uzunmüddətli oturma, fiziki gərginlik və sümük xəstəlikləri çanaq sümüyü ağrısı ilə nəticələnə bilər.
Omba sinir agrisi mualicesi hansı üsullarla aparılır?
Omba sinir agrisi mualicesi əsasən sinirin sıxılma səbəbinə yönəlir. Fizioterapiya, neyral terapiya və akupunktura kimi inteqrativ yanaşmalar ağrının azaldılmasında effektiv olur. Eyni zamanda, əzələlərin gərginliyini azaltmaq və duruş pozuntularını düzəltmək də omba sinir agrisinin müalicəsində əhəmiyyətlidir.
Çanaq ağrısı nə zaman ciddi xəstəlik əlaməti ola bilər?
Çanaq ağrısı əgər uzun müddət davam edirsə və gündəlik fəaliyyəti məhdudlaşdırırsa, bu ciddi bir vəziyyətin göstəricisi ola bilər. Xüsusilə infeksiyalar, orqan disfunksiyaları və ya xroniki iltihabi xəstəliklər çanaq ağrısının səbəbi ola bilər. Belə hallarda diaqnostik müayinələr vacibdir.
Omba ağrısı ilə çanaq ağrısı arasında fərq nədir?
Omba ağrısı adətən omba oynağının və ətraf əzələ-struktur sisteminin pozğunluqlarından qaynaqlanır, çanaq ağrısı isə daha geniş pelvik bölgəni əhatə edir. Omba ağrısı hərəkət zamanı daha da artır və aşağı ətraflara yayıla bilər, çanaq ağrısı isə həm dayanıqlı, həm də iç orqanlara aid problemlərlə əlaqəli ola bilər.
Sag bud agrisi hansı səbəblərdən yaranır?
Sag bud agrisi çox zaman sinir sıxılması, əzələ zədələnməsi və ya onurğa ilə bağlı problemlər nəticəsində yaranır. Həmçinin qasıq fıtığı, damar tıxanması və bəzi oynaq xəstəlikləri də sag bud agrisi üçün səbəb ola bilər. Əgər ağrı davamlı və kəskindirsə, diaqnostik müayinələrə ehtiyac var.
Bud dibi agrisi hansı xəstəliklərin göstəricisi ola bilər?
Bud dibi agrisi, çanaq əzələlərinin və sinirlərinin gərginliyindən, eləcə də uro-ginekoloji və ortopedik problemlərdən qaynaqlana bilər. Bu tip ağrı, oturarkən və qalxarkən daha da hiss oluna bilər və gündəlik fəaliyyəti çətinləşdirir. Omba və çanaq bölgəsindəki struktur pozğunluqlar səbəb kimi araşdırılmalıdır.
Hamilelikde bud dibi ağrısı normaldırmı?
Hamilelikde bud dibi ağrısı genişlənən uşaqlıq və çanaq oynaqlarının rahatlaması nəticəsində tez-tez müşahidə olunur. Bu, relaksin hormonunun təsiri və çanaq dibi əzələlərinin gərginliyi ilə əlaqədardır. Lakin ağrı çox güclüdürsə və hərəkəti ciddi məhdudlaşdırırsa, həkimə müraciət edilməlidir.
Omba agrisinin sebebi nə ola bilər?
Omba agrisinin sebebi əzələ zədələnmələri, artrit, sinir sıxılmaları və ya travmalar ola bilər. Ayrıca, qığırdaq aşınması və yaşla əlaqəli degenerativ dəyişikliklər də omba ağrısına səbəb olur. Omba agrisinin sebebi düzgün təyin olunmadan, effektiv müalicə mümkün olmur.
Müasir üsullarla pelvik ağrılar necə müalicə olunur?
İnteqrativ tibbin yanaşması ilə pelvik ağrıların müalicəsi daha hədəfli və fərdi şəkildə aparılır. Homeosinitriya, biopunktura, neyral terapiya və akupunktura kimi yerli prosedurlar sinir gərginliyini azaldır, toxuma bərpasını sürətləndirir və ağrının səbəbinə yönəlmiş təsir göstərir. Bu yanaşma həm fiziki, həm də funksional bərpanı dəstəkləyir. Xüsusilə xroniki pelvik ağrılarda bu metodlar dərman istifadəsini azaltmaqla yanaşı, həyat keyfiyyətini artırmağa kömək edir.
