Həkim qəbuluna yazıl

Canlı çat

Mədə Yanması Niyə Olur? Mədə Yanmasını Necə Keçirim?

Qastroezofageal reflyuks mədə möhtəviyyatının qida borusuna geri qayıtması hadisəsidir. Əgər bu hal qida borusunda eroziya yaradırsa və dispeptik şikayətlərə səbəb olarsa, o zaman  Qastroezofageal reflyuks xəstəliyi (QERX) adlanır. Reflyuks xəstəliyi insanların həyat keyfiyyətini aşağı salmaqla yanaşı, qida borusunda daralma, eroziyalar, Barret ezofaqus kimi xərçəngönü vəziyyətlərə gətirib çıxara bilər.
 

Reflyuks əlamətləri?


Reflyuksun tipik və atipik əlamətləri var.

  • Tipik əlamətlərə: döş sümüyü arxasında yanma hissi, yeyilən qida qalıqlarının ağıza qayıtması, ağızda acı, turş su gəlməsi kimi əlamətlər aiddir.

  • Atipik əlamətlər isə : öskürək, laringit, astma, dişdə eroziyalar, sinədə ağrı, sinusit, faringit, təkrarlanan orta qulaq iltihabı.

Reflyuks səbəbləri?


  • ezofaqus alt sfinkter tonusunun əzifləməsi
  • diaqfraqma yırtığı
  • bəzi dərman maddələri
  • piylənmə, hamiləlik
  • şəkərli diabet
  • siqaret
 

Necə diaqnoz qoyulur?


İlk növbədə endoskopiya müayinəsi ilə xəstədə reflyuksun ağırlaşma verib-verməməsini aydınlaşdırmaq lazımdır.
Hal-hazırda dünyada  reflyuks  diaqnozunun qoyulması üçün ph-metriya müayinəsinin aparılması vacib sayılır. 
Bioloji Təbabət klinikasında da müasir standartlara cavab verən 24 saatlıq ph-metriya və impedans monitorinq müayinəsi icra edilir. 24 saat ərzində xəstədə reflyuks olub-olmaması və hər xəstəyə individual müalicə təyin edilir.
  • Ənənəvi Dərmanlar: Müəyyən dərmanların qəbulu mədə turşusunu neytrallaşdırmaq və ya onun istehsalını azaltmaqla simptomları azaltmağa kömək edə bilər. Lakin uzun müddətli istifadə həkim nəzarəti altında olmalıdır, çünki hər bir dərmanın yan təsirləri ola bilər.
     
  • Pəhriz Dəyişiklikləri: Yemək vərdişlərini tənzimləmək reflüks simptomlarını idarə etmək üçün vacib bir məsələdir. Xüsusilə yatmazdan əvvəl ağır yemək yeməmək, yeməkdən sonra uzun müddət uzanmamaq, ədviyyatlı, turşulu, yağlı və kofeinli qidalardan uzaq durmaq faydalı olacaqdır.

  • Həyat tərzi dəyişiklikləri: Reflüks simptomlarını aradan qaldırmaq üçün həyat tərzinizi tənzimləmək vacibdir. Siqaret çəkmək və spirtli içki qəbul etmək reflüks əlamətlərini artırır və ona görə də bu vərdişlərdən qaçınmaq lazımdır. 

  • Başı dik yatmaq: Yatarkən başınızı qaldırmaq mədə möhtəviyyatının yemək borusuna qayıtmasının qarşısını alacaqdır. Yatarkən hündür yastıqlardan istifadə etmək bu üsulu həyata keçirmək üçün praktik üsuldur.

  • Cərrahi müdaxilə: Dərmanlar və həyat tərzi dəyişiklikləri ilə simptomları idarə edə bilməyən bəzi xəstələrdə cərrahi müdaxilə tələb oluna bilər. Fundoplikasiya adlanan cərrahi əməliyyatda mədənin yuxarı hissəsi özofagusa sıx şəkildə bağlanır və bununla da reflüksün qarşısı alınır. Ancaq bu əməliyyatın fəsadlarının qarşısını almaq üçün ezofaqus manometriya və ph-metriya müayinəsinin aparılması vacibdir.

Reflüksün qarşısını almaq üçün psixoloji amillərin rolu


Reflüks xəstəliyinin yalnız fiziki səbəblərlə deyil, psixoloji faktorlarla da əlaqəli olduğu son dövrlərdə daha çox vurğulanmağa başlanıb. Xroniki stres, narahatlıq və psixoemosional gərginlik reflüks əlamətlərini artıraraq mədə turşusunun tənzimlənməsinə mənfi təsir göstərə bilər.

Stres altında olan insanlarda mədə turşusu artaraq yemək borusuna daha asanlıqla keçə bilər. Bu səbəbdən, reflüks müalicəsində yalnız dərman və pəhrizlə kifayətlənmək əvəzinə, streslə mübarizə yollarına – yoqa, nəfəs texnikaları, meditasiya və psixoloji dəstəyə də yer verilməlidir.

İnteqrativ Təbabət bu baxımdan fərqli yanaşma təklif edir və psixosomatik yanaşma ilə həm bədəni, həm də zehni tarazlıqda saxlamağa çalışır. Bu, reflüks əlamətlərinin daha qalıcı və effektiv şəkildə idarə olunmasına kömək edə bilər. 

Reflüks Müalicəsində İnteqrativ Təbabətin Rolu


İnteqrativ Təbabət üsullarından müalicədə akapunktura, homeosiniatriya, yoqa, antihomotoksik dərman preparatları, mineral və vitamin əlavələrindən istifadə edilir. Bu metodlar qida borusunun turş möhtəviyyatla zədələnməsinin qarşısını alır, qida borusunu selikli qişasının tamlığını bərpa edir, qida borusu alt sfinkterinin tonusunu artırır və reflyuks xəstəliyinin tam müalicəsində effektiv üsul sayılır.

Mədə Yanması ilə Bağlı Çox Soruşulan Suallar


Mədə yanması zamanı nə etməli?

Mədə yanması zamanı nə etməli sualının cavabı sadə həyat tərzi dəyişikliklərində gizlidir. Yatmazdan əvvəl yemək yeməmək, yağlı və ədviyyatlı qidalardan uzaq durmaq, başı dik vəziyyətdə yatmaq bu əlamətləri azaltmağa kömək edə bilər. Əgər simptomlar tez-tez təkrarlanırsa, həkimə müraciət edilməlidir.

Mede yanmasi ucun derman varmı?

Bəli, mede yanmasi ucun derman olaraq mədə turşusunu azaldan proton pompası inhibitorları, H2 reseptor blokerləri və ya antasidlər istifadə olunur. Ancaq bu dərmanlar yalnız həkim təyinatı ilə və nəzarəti altında qəbul edilməlidir.

Mədədə göynəmə nə deməkdir?

Mədədə göynəmə adətən mədə turşusunun yemək borusuna sızması nəticəsində yaranan yanma hissidir. Bu simptom reflüks xəstəliyinin ən əsas göstəricilərindən biridir və çox zaman mədə yanması ilə müşahidə olunur.

Mədə yanması üçün dərmanlar hansılardır?

Mədə yanması üçün dərmanlar arasında proton pompası inhibitorları (omeprazol, pantoprazol), antasidlər və H2 blokatorları (ranitidin) yer alır. Bu dərmanlar mədə turşusunu azaltmaqla simptomları yüngülləşdirir, amma həkim məsləhəti olmadan istifadəsi tövsiyə olunmur.

Mede goynemesi ucun ne etmeli?

Mede goynemesi ucun ne etmeli sualına cavab olaraq: hündür yastıqla yatmaq, turşulu qidalardan uzaq durmaq, spirt və siqaretdən imtina etmək və müntəzəm pəhriz saxlamaq vacib addımlardır. Əgər bu tədbirlər kömək etmirsə, daha ətraflı müayinə və müalicə üçün həkimə müraciət edilməlidir.

Qida borusu yanması hansı səbəbdən olur?

Qida borusu yanması reflüks nəticəsində baş verir. Mədə turşusu yemək borusuna doğru geri qayıtdıqda, bu bölgənin selikli qişasını zədələyərək yanma hissi yaradır. Bu simptom uzun müddət davam edərsə, ciddi fəsadlara səbəb ola bilər.

Mede yanması ucun ne etmeli?

Mede yanması ucun ne etmeli deyə düşünürsünüzsə, ilk addım yemək sonrası dərhal uzanmamaq və yeməkdən ən azı 2-3 saat sonra yatmaqdır. Həmçinin stresin idarə edilməsi də reflüks simptomlarının yüngülləşdirilməsində böyük rol oynayır.

Mede yanmasi neden olur?

Mede yanmasi neden olur sualının cavabı, əsasən aşağı sfinkter əzələsinin zəifliyində, pəhriz pozuntularında və ya diafraqma yırtığında gizlidir. Həmçinin hamiləlik, piylənmə və bəzi dərman preparatları da bu vəziyyətə səbəb ola bilər.

Mede yanması zamanı ne etmeli?

Mede yanması zamanı ne etmeli sualı üçün praktik tövsiyələr: yüngül pəhriz saxlamaq, siqaretdən uzaq durmaq, kiçik porsiyalarla tez-tez yemək və turşulu içkilərdən uzaq durmaq. Əgər əlamətlər keçməzsə, mütəxəssisə müraciət edin.

Reflyuks nedir?

Reflyuks nedir sualının cavabı olaraq: bu, mədənin turş möhtəviyyatının qida borusuna geri qayıtması prosesidir. Bu vəziyyət tez-tez təkrarlanarsa və fəsadlar yaradırsa, artıq reflyuks xəstəliyindən söhbət gedir.

Reflyuks üçün nə etməli?

Reflyuks üçün nə etməli sualına cavab olaraq: həyat tərzi dəyişiklikləri etmək, dərman müalicəsinə başlamaq və pəhrizə riayət etmək vacibdir. Əgər bütün bu tədbirlərə baxmayaraq əlamətlər davam edirsə, cərrahi müdaxilə dəyərləndirilə bilər.