Süd Dişi Çürüsə Dərhal Çəkmək Lazımdır? Dişlər Nə Vaxt Çıxır?

Körpəlikdən 5 yaşa qədər çıxan süd dişi uşaqların fiziki inkişafında ən vacib addımlar arasındadır. Dişlər adətən körpənin 6-cı ayında müşahidə olunmağa başlayır, lakin bu müddət 6 aya qədər dəyişə bilər. Bəzi körpələrin dişləri daha erkən və ya gec çıxa bilər. Bu, bəzi yeni doğulmuş körpələrin niyə bir və ya daha çox bu dişi ilə doğulduğunu və digər körpələrin niyə təxminən 1 yaşa qədər ilk dişinin çıxmadığını izah edir.
Bu dişləri körpə böyüdüyü zaman düşəcək ilk dişlərdir.

Diş çıxarma mərhələləri necə olur?

Diş əvvəlcə çənə sümüyünün içərisində əmələ gəlir (alveolyar sümük adlanır). Onlar yavaş-yavaş çənə sümüyündən çıxıb diş ətinə doğru irəliləyirlər. Sonra diş follikulu çıxır və nəticədə dişin bütün tacı görünməyə başlayır. Daha sonra isə köklər alveolyar sümük içərisində əmələ gəlməyə başlayır. Ağrının ən şiddətli olduğu an dişin tacının diş ətini deşməsidir. Bunun səbəbi körpələrin əmmə hərəkəti ilə stimullaşdırılan diş ətlərinin qalın və sərt olmasıdır. Bundan əlavə, körpənin müəyyən dərəcədə ağrı hiss etdiyini bildirməsi daha böyük bir uşağın və ya ağıl dişləri çıxan yetkin insanın ağrı hiss etməsindən daha çətindir.

Diş çıxarma müddəti nə qədər davam edir?

Dişin körpənizin diş ətindən çıxması orta hesabla 8 gün çəkir. Ancaq yuxarıda qeyd edildiyi kimi ümumi proses daha uzundur. Süt dişlərinin sayı 20 olarsa, bu, ən azı 160 gün ərzində körpənizin diş çıxarması ilə narahat hiss edə biləcəyi deməkdir.

Diş çıxarma əlamətlərı nələrdir?

Diş çıxarmanın bir neçə əlaməti var. Bu əlamətlər aşağıdakılardır:

Ağlama və narahatlıq
Orta dərəcədə hərarət
Ağız suyunun hədsiz çox axması
Əmmə ehtiyacının artçası
İshal və bədənin səpməsi
Süd dişlərinin böyüməsi

Neçə süd dişi var və nə vaxt çıxır?

Hər uşaqda cəmi 20 ilkin diş 10 alt diş və 10 üst diş olmaqla çıxır. Qalıcı dişlərdəki kimi bu dişlər də kəsici dişlər, köpək dişləri və süd azı dişləri olaraq adlandırılır. Uşaqların fiziki inkişaf fromalarından asılı olaraq dişlərin çıxma prosesində dəyişikliklər ola bilər. İlk süd dişi çıxdıqdan sonra 3 il ərzində cəmi 20 diş çıxacaq.

6 ilə 10 ay arasında ön kəsici dişlər
8-13 ay arasında aşağı yan kəsici dişlər
Üst yan kəsici dişlər 10 ilə 16 ay arasında çıxmağa başlayır
Köpək dişləri 16-23 ay arasında
İlk iri azı dişləri 13 ilə 19 ay arasında
İkinci azı dişləri 23 ilə 33 ay arasında çıxa bilər.

Unutmayaq ki, hər uşağın inkişafı fərqli olduğu kimi dişlərin də çıxma müddətləri bütün uşaqlarda eyni olmaya bilər.

Dişlər çıxmağa başlayan zaman, əsasən də 6-18 aylıq olan zaman körpənizin diş ətlərində qızartı və qaşıntı ola bilər. Dişlər çıxmağa başlayan zaman körpənin bədən hərarətində artma və ağrı, uşaqğın əhvalında narahatlıq ola bilər. Bu müddəti rahatlıqla keçirdə biləmk üçün vaxt-vaxt diş həkimi müayinəsinə getmək tövsiyə olunur. Çünki bu halların aradan qalxması üçün həkim müəyyən dərman və gellər təyin edə bilər. Süd dişlərinin çıxması uşağın 3 yaşında tamamlanır. Bu yaşda körpəniz artıq böyüyüb. Bu dişlərin tez çürüməməsi üçün isə 6 yaşına qədər dişlərin gigiyenasına diqqət edilməlidir. Eyni zamanda 6 ayda bir uşağı diş həkiminin müayinəsinə aparmaq gələcək illərdə onun diş həkimi ilə olan görüşlərində münasibətlərə yaxşı təsir edəcək.

Süd dişləri nə vaxt tökülür? Hansı Süd Dişləri İlk Düşür?

Hər süd dişi fərqli vaxtda tökülür. Bu dişləri təxminən 12 yaşa qədər qalır və uşağın həm ağız, həm də ümumi sağlamlığında mühüm rol oynayır. 6 yaşından başlayaraq uşaq qarışıq dişləmə dövrünə keçir. Birinci azı dişləri 6 yaşında, kəsici dişlər 7-8, ön azı və köpək dişləri 9-11, ikinci azı dişləri isə 12 yaşında çıxır.

Birinci düşən diş ilk çıxan aşağı ön kəsici dişlərdir. Bu tökülmə müddəti adətən uşaqlar 5 yaşında olana qədər davam edir. Süd dişinin hansı yaşda düşdüyü ilə maraqlanırsınızsa, bütün prosesin tamamlanması 12 il çəkə bilər.

Süd dişləri çürüsə nə edilməlidir?

Tərkibində üzvi maddələr olan bu dişlər normal dişlərdən daha tez çürüyür. Bir çox uşaq diş çürüyünü başa düşməyə bilər, ancaq kariyes irəlilədikcə soyuq yeməklər və şirniyyatlar yedikdə ağrı müşahidə olunur. Yemək zamanı daha çox hiss edilən ağrının səbəbi isə qalıqların diş sinirlərinə təzyiq göstərməsidir.

Çürük Süd Dişləri Çəkilməlidirmi?

Bu dişlər çürüməyə başlayan kimi ilk növbədə diş həkiminə müraciət etmək tövsiyə olunur. Bu dişlər gələcək daimi dişlər üçün bələdçi rolunu oynayır. Bu səbəbdən də müalicə olunacaq vəziyyətdə olanlara dolğu, implant və s. üsullarla müalicə etmək daha yaxşı olardı. Ancaq davamlı iltihaba səbəb olan, tamamilə çürüyən və xilas edilməsi mümkün olmayan dişlər uşağınızın ağız sağlamlığını qorumaq üçün çəkilməlidir. Əks halda, kariyes səbəbiylə inkişaf edə biləcək müxtəlif xəstəliklər yarana bilər.

Niyə süd dişləri çıxan kimi çürüyür?

Bəzən uşaqlarda dişlər çıxan kimi üzərində qəhvəyi ləkələr görünə və ya bu dişlər qırılaraq tökülə bilər. Əslində bu ləkələr diş çürüməsidir və bu dişlər çürük nəticəsində qırılır. Kariyesin belə erkən mərhələdə baş verməsinin səbəbi "uşaq butulkası kariyesi" adlanan xəstəlikdir. Butulka çürüməsinə ana südü və inək südündə olan təbii şəkər səbəb olur. Körpə gecə yatmazdan əvvəl və ya yuxu zamanı anadan və ya butulkadan əmərsə, süd ağızda toplanır və mikrobların dişləri çürütməsi üçün əlverişli mühit yaradır.

"Uşaq yemək butulkası" adlanan xəstəliyindən dişlərinin çürüməsinin qarşısını almaq üçün nə etmək lazımdır?

Körpənizin gecə ağzında şüşə ilə yatmasının qarşısını alın. Şüşədəki südə şəkər, bal, bəkməz və ya biskvit kimi dadlı tərkiblər əlavə etməyin. Körpənin qidalandıqdan sonra su içdiyinə əmin olun və ya mümkünsə dişlərini fırçalayın. Süd dişləri çıxmağa başladıqdan sonra gecə və səhər qidalanmadan sonra dişlərini təmiz, nəm və yumşaq bez ilə silin.

Uşaqlarda süd dişlərini necə qorumaq olar?

Uşağınızın süd dişlərini körpəlikdən qorumağa, bərk qidaya başlayan dövrdən isə ağız gigiyenasına başlaya bilərsiniz. Körpənizin ilk dişləri hələ çıxmamış olsa belə, onun diş ətlərini müntəzəm olaraq təmizləyə bilərsiniz. Körpənizin həyatının ilk ilində "butulka dişlərinin çürüməsi" adlanan süd dişinin çürüməsinin də qarşısını ala bilərsiniz. Bunun üçün uşağınızın qidalanma ehtiyacını uzun müddət butulka ilə tək qoymadan, sizin nəzarətiniz altında tamamlamasını təmin edə bilərsiniz. Butulka və ya əmzik kimi məhsullar uzun müddət istifadə edildikdə diş çürüməsinə səbəb ola bilər. Süd dişinin arxasında bir diş çıxarsa, bu dişlər hələ çox kiçik olsalar da təmizlənməlidir və onlara qulluq edilməlidir. Arxadan çıxan dişlərlə bağlı diş həkimi məsləhətləşmək sizə ən dəqiq nəticələr əldə etməyə kömək edə bilər.

Körpənizin süd dişini qorumaq üçün hər axşam yatmazdan əvvəl təmiz bir parça və ya uşaq fırçası ilə müntəzəm olaraq dişlərini və ağzını təmizləyə, 2 yaşından başlayaraq ona dişlərini fırçalamağı öyrədə bilərsiniz. Uşağınızın şəkər istehlak nisbətinə diqqət yetirə və onu balanslı və sağlam qidalanmaya yönləndirərək diş çürüməsini azalda bilərsiniz. 2 yaşından başlayaraq övladınıza səhər və axşam, zərurət yarandıqda nahardan sonra dişlərini fırçalama vərdişini qazandıra, uşağınız üçün əyləncəli oyunlar və mahnılarla bu prosesi dəstəkləyə bilərsiniz.