Bəlğəmin Səbəbi Nədir? Bəlğəmdən Birdəfəlik Qurtulun
Bəlğəm tənəffüs yollarında yığılan və adətən öskürək zamanı xaric edilən selik növüdür. Orqanizmin təbii müdafiə mexanizmlərindən biri kimi xidmət edir və toz, kir, bakteriya və digər yad maddələri tənəffüs yollarında saxlayaraq ağciyərlərə çatmasının qarşısını alır. Bəlğəm istehsalını siqaret, infeksiyalar, allergiya və bəzi xroniki xəstəliklər kimi müxtəlif amillər artırır.Bəlğəm nədir və niyə yaranır?
Bu hal tənəffüs yollarında əmələ gələn yapışqan sekresiyadır və bədənin müdafiə mexanizminin bir hissəsi kimi mühüm rol oynayır. Tənəffüs yollarının səthini örtməklə tənəffüs yollarının hüceyrələrini nəmli saxlayır və yad maddələrin, mikroorqanizmlərin və qıcıqlandırıcıların ağciyərlərə keçməsinin qarşısını alır. Bu yapışqan maye boğazda, burunda, sinuslarda və ağciyərlərdə olan selik vəziləri tərəfindən istehsal olunur. Onun əsas komponentləri su, duzlar, fermentlər, antikorlar və mucus zülallarıdır. Normalda sağlam insanlarda selik nazik və şəffaf olur və nəzərə çarpmadan udulur. Ancaq bəzi hallarda bəlğəmin miqdarı artır və konsistensiyasını dəyişərək öskürəklə xaric olmasına səbəb olur. Bu artımın səbəbləri aşağıdakılardır:- İnfeksiyalar
- Siqaret və Havanın Çirklənməsi
- Allergiyalar
- Xroniki xəstəliklər
- Gastroesophageal Reflux Disease (GERD)
Siqaret və Havanın Çirklənməsi: Siqaret çəkmək və çirkli hava ilə nəfəs almaq tənəffüs yollarında qıcıqlanmaya səbəb olur və bəlğəm istehsalını artırır.
Allergiyalar: Çiçək tozu, toz və heyvan tükü kimi allergenlər orqanizmin həddindən artıq reaksiya göstərməsinə və bəlğəm istehsalını artırılmasına gətirib çıxardır.
Xroniki xəstəliklər: Astma, xroniki bronxit, KOAH (Xroniki Obstruktiv Ağciyər Xəstəliyi) kimi xroniki xəstəliklər daimi bəlğəm istehsalına səbəb olur.
Gastroesophageal Reflux Disease (GERD): Özofagusa sızan mədə turşusu boğazda qıcıqlanmaya səbəb olur ki, bu da bəlğəm istehsalını artırır, öskürək yaranır.
Bəlğəm Rənglərinin Mənaları nələrdir?
Bəlğəmin rəngi bədəninizdə sağlamlıq vəziyyətiniz haqqında vacib məlumatlar verir. Fərqli rənglər müxtəlif sağlamlıq problemlərini göstərir və düzgün şərh edildikdə, erkən diaqnoz və müalicəyə imkan verir.Şəffaf və ya Ağ bəlğəm
Sarı və ya Yaşıl bəlğəm
Qəhvəyi və ya Qara bəlğəm
Qırmızı və ya Çəhrayı bəlğəm
Köpüklü və ya Köpüklü-Çəhrayı bəlğəm
Sarı və ya Yaşıl bəlğəm: Sarı və ya yaşıl rəngli bəlğəm adətən bakterial infeksiyaları göstərir. Bədənin infeksiya ilə mübarizə üçün istehsal etdiyi ağ qan hüceyrələri bəlğəmin rəngini dəyişir. Bronxit, sinüzit və ya pnevmoniya kimi vəziyyətlər bu cür bəlğəmin yaranmasına səbəb olur. Rəng nə qədər tünd olarsa, infeksiya bir o qədər ciddi hesab edilir.
Qəhvəyi və ya Qara bəlğəm: Qəhvəyi və ya qara bəlğəm siqaret çəkənlərdə və ya çirkli hava ilə nəfəs alan insanlarda çox rast gəlinir. Bundan əlavə, bu rənglər ağciyərlərdə köhnə qanın yığılması nəticəsində görünür. Bu vəziyyət tez-tez xroniki bronxit və ya ağciyər xəstəliklərinin əlaməti olur və tibbi yardım tələb edir.
Qırmızı və ya Çəhrayı bəlğəm: Qırmızı və ya çəhrayı bəlğəm bəlğəmdə qan olduğunu göstərir. Bu, ciddi ağciyər infeksiyası, ağciyər xərçəngi, vərəm və ya ağciyər emboliyası kimi ciddi sağlamlıq problemlərini göstərir. Bu cür bəlğəmin olması halında dərhal tibbi yardım axtarmaq lazımdır.
Köpüklü və ya Köpüklü-Çəhrayı bəlğəm: Bu tip bəlğəm çox vaxt ürək çatışmazlığı kimi vəziyyətlərin əlamətidir. Bu ciddi bir vəziyyətdir və təcili tibbi yardım tələb edir.
Bəlğəm rəngindəki dəyişikliklər bədəninizin sizə verdiyi mühüm siqnallardır. Bəlğəmin rəngində və miqdarında dəyişiklik müşahidə etsəniz, xüsusən də bu uzun müddət davam edərsə, həkimə müraciət etmək vacibdir. Bu yolla, altda yatan sağlamlıq problemləri erkən diaqnoz edilə və uyğun müalicə planları yaradıla bilər.
Xroniki bəlğəm: Nə vaxt həkimə müraciət etməlisiniz?
Bəlğəm normalda bədənin müdafiə mexanizminin bir hissəsi kimi xidmət edir və tənəffüs yollarını təmizləyir. Ancaq bəzi hallarda bəlğəm istehsalı arta və xroniki hala gələ bilər. Xroniki bəlğəm istehsalı ciddi əsas sağlamlıq problemlərinin əlamətidir və bu vəziyyətdə nə vaxt həkimə müraciət etmək lazım olduğunu bilmək vacibdir.Davamlı və qalın bəlğəm: Bəlğəm istehsalınız bir neçə həftədən çox davam edərsə və gündəlik həyatınıza təsir edərsə, bu, xroniki bir problemin olduğunu göstərir. Daimi və intensiv bəlğəm istehsalı xroniki bronxit, KOAH (Xroniki Obstruktiv Ağciyər Xəstəliyi) və ya astma kimi tənəffüs xəstəliklərinin əlamətidir.
Əlavə simptomlar: Xroniki bəlğəmlə müşayiət olunan digər simptomlar da nəzərə alınmalıdır. Öskürək, təngnəfəslik, sinə ağrısı, qızdırma və ya kilo itkisi kimi əlamətlər varsa, bu ciddi sağlamlıq probleminin əlamətidir və həkimə müraciət etməlisiniz.
Siqaret çəkmək: Əgər siqaret çəkirsinizsə və xroniki bəlğəminiz varsa, bu, siqaret səbəbiylə inkişaf edən xroniki bronxit və ya KOAH kimi xəstəliklərin əlamətidir. Siqareti atmaq və həkimdən kömək almaq vacibdir.
Əsas Xroniki Xəstəliklər: Xroniki bəlğəm astma, bronxektaziya və ya digər xroniki tənəffüs xəstəlikləri olan insanlarda geniş yayılmışdır. Bu xəstəlikləri nəzarət altında saxlamaq və müntəzəm həkim müayinəsi simptomları idarə etmək üçün vacibdir.
Bəlğəmdən qurtulmağın yolları nələrdir?
Həddindən artıq bəlğəm istehsalı narahatedicidir və gündəlik həyata mənfi təsir göstərir. Xoşbəxtlikdən, bəlğəm meydana gəlməsini azaltmaq və tənəffüs yollarını rahatlaşdırmaq üçün bir çox təsirli yollar var.- Bol Maye İstifadəsi
- Buxar terapiyası
- Rütubətli mühit
- Sağlam Qidalanma
- Allergenlərdən qaçınmaq
- Bəlğəmgətirici dərmanlar
- Başı yüksək tutaraq yatmaq
Buxar terapiyası: Buxar inhalyasiyası bəlğəmi yumşaldır, bəlğəmin xaric edilməsini asanlaşdırır. Bir kasa isti su üzərində əyilmək və buxarı nəfəs almaq və ya isti duş qəbul etmək bunun sadə üsullarıdır. Buxara bir neçə damcı evkalipt yağı əlavə etmək tənəffüs yollarının açılmasında daha təsirlidir.
Rütubətli mühit: Rütubətli hava tənəffüs yollarını nəm saxlayaraq bəlğəmin qurumasının qarşısını alır. Otağınızın rütubətini artırmaq üçün nəmləndirici cihazdan istifadə edə bilərsiniz. Xüsusilə yatarkən otağınızın rütubətli olması gecə boyu rahat bir yuxu təmin edir.
Sağlam Qidalanma: Antioksidantlarla zəngin olan meyvə və tərəvəzlər immunitet sisteminizi gücləndirir və infeksiya riskini azaldır. Acılı qidalar, xüsusilə də acı bibər, selikli qişanın incəlməsinə kömək edir. Ancaq bəzi insanlar üçün ədviyyatlı qidalar mədə narahatlığına səbəb olur, ona görə də ehtiyatla istehlak edilməlidir.
Allergenlərdən qaçınmaq: Toz, çiçək tozu və heyvan tükləri kimi allergenlər bəlğəm istehsalını artırır. Allergenlərdən uzaq olmaq, evdə müntəzəm təmizlik etmək və yataq otağında toz hissəciklərinin qarşısını almaq üçün tədbirlər görmək vacibdir.
Bəlğəmgətirici dərmanlar: Apteklərdə reseptsiz satılan bəlğəmgətirici dərmanlar öskürəklə bəlğəmin incəlməsinə və xaric edilməsinə kömək edir. Ancaq bu dərmanları istifadə etməzdən əvvəl həkimə müraciət etmək vacibdir.
Başı yüksək tutaraq yatmaq: Yatarkən başınızı yüksək tutmaq, bəlğəmin boğazda yığılmasının qarşısını alır və rahat yuxunu təmin edir. Bir neçə yastıqdan istifadə edərək başınızı qaldıra bilərsiniz.
Bəlğəmin əmələ gəlməsinin azaldılması həyat keyfiyyətinizi yaxşılaşdıra və tənəffüs yollarınızı rahatlaşdıra bilər. Bu üsulları mütəmadi olaraq tətbiq etməklə, bəlğəm problemini idarə edə və daha rahat nəfəs ala bilərsiniz.
