Udma Problemi Niyə Olur? Udma Problemi Nə ilə Bağlıdır?
Disfagiya, müəyyən qidaları və ya mayeləri udmaqda çətinlik çəkmə və ya ümumiyyətlə udma qabiliyyəti kimi udma çətinliyini və ya udma problemini təsvir edən tibbi termindir. Disfagiyası olan insanlar qida udduqda boğulma, nəfəs almaqda çətinlik və qarın ağrısı kimi problemlər yaşayırlar. Disfagiya xəstəliyi özofagus stenozu, sinir zədələnməsi və ya əzələ zəifliyi səbəbi ilə ola bilər. Müalicə olunması vacibdir və həkimin tövsiyə etdiyi üsullara görə reabilitasiya, dərmanlar, cərrahi müdaxilə və ya qidalanma vərdişlərinin dəyişdirilməsi kimi müxtəlif müalicə variantları istifadə edilə bilər.
Disfagiyanın (udma çətinliyi) səbəbləri nələrdir?
Udma bir çox əzələ və sinirin işlədiyi mürəkkəb bir prosesdir və əzələ və sinirlərdəki problem və ya qırtlaq və yemək borusunu daraldan hər hansı bir səbəb disfagiyaya səbəb ola bilər.Udma probleminin əlamətləri hansılardır?
Udmaqda çətinlik çəkən, yəni disfagiya olan insanlarda tez-tez görülən simptomlar aşağıdakılardır:- Boğazda, sinədə və sinə arxasında qidanın ilişib qalması hissi
- Tez-tez ürək yanması
- Qida və ya mədə turşusu yenidən boğaza daxil olması
- Udarkən nəfəs almaqda çətinlik
- Çəki itirmək
- Udarkən öskürək və s.
Udma probleminin hansı növləri var?
Udqunma problemi üç əsas kateqoriyada araşdırıla bilər:- Oral disfagiya
- Faringeal disfagiya
- Özofagus disfagiyası
Faringeal disfagiya. Özofagusa udma prosesində problemlər yaranır. İnsan udmaqda çətinlik çəkə bilər, boğulma hissi yaşaya bilər və ya səs tonunda dəyişikliklər ola bilər.
Özofagus disfagiyası. Bu, özofagusun aşağı hissəsində meydana gələn problemlərdən qaynaqlanır. Udarkən sinə nahiyəsində ağrı və ya narahatlıq hiss edə bilərsiniz.
Udma probleminin risk faktorları hansılardır?
Udqunma probleminin müxtəlif yaş qruplarından olan şəxslərə təsir edə bilən mürəkkəb bir vəziyyətdir. Bir çox amil udma çətinliyinin inkişafında təsirli ola bilər. Bu risk faktorları fərdin həyat tərzi, sağlamlıq tarixi və ətraf mühit faktorları kimi müxtəlif amillərdən asılı olaraq inkişaf edə bilər. Yaş da buna təsir edən mühüm amildir. Xüsusilə yaşlı insanlarda daha çox müşahidə oluna bilər. Əzələ zəifliyi, nevroloji dəyişikliklər və yaşlanma ilə udma refleks nümunələrinin dəyişməsi riski artıra bilər.Beyin və sinir sistemi xəstəlikləri bu problemin mühüm səbəbi ola bilər. İnsult, Parkinson xəstəliyi və dağınıq skleroz kimi nevroloji pozğunluqlar udma əzələlərinin koordinasiyasına və reflekslərinə təsir göstərə bilər. Özofagusun daralması və ya stenozu udma çətinliyi riskini artıra bilər. Ezofagit, reflü və ya şişlər özofagus stenozuna səbəb ola bilər.
Udma prosesi əzələlərin düzgün işləməsini tələb edir. Əzələ zəifliyi və ya zədələnməsi udma çətinliyi riskini artıra bilər. Xüsusilə, sinir-əzələ xəstəlikləri və ya əzələ çatışmazlığı hallarında udma çətinliyi ümumi ola bilər. Əskik dişlər, ağız yaraları və ya diş protezi problemləri udma çətinliyi riskini artıra bilər. Çünki belə problemlər çeynəmə prosesinə mənfi təsir göstərə bilir.
Stres, narahatlıq və depressiya kimi psixi sağlamlıq problemləri udma çətinliyi riskini artıra bilər. Psixi sağlamlıq vəziyyətinə, udma refleksinə və əzələlərə təsir göstərə bilər.
Bu risk faktorları disfagiya riskini artıra bilər və fərdin udma çətinliyi ilə üzləşmə ehtimalına təsir göstərə bilər. Əgər sizdə udma çətinliyi əlamətləri varsa və ya bu risk faktorlarından birinə və ya bir neçəsinə sahibsinizsə, lazımi tədbirləri görmək və lazım olduqda müalicə üsullarını nəzərdən keçirmək üçün uyğun həkim mütəxəssis ilə məsləhətləşmək vacibdir.
Udma probleminin diaqnostik üsulları hansılardır?
Disfagiyanın diaqnozuna laringoskopiya, burun vasitəsilə boğazın və səs tellərinin yoxlanılması, buruna yerləşdirilən endoskopik qiymətləndirmə, görüntüləmə ilə necə udduğunuzun araşdırılması, yemək borusunun fotoşəkillərinin çəkilməsi və endoskopiya diaqnoz daxildir.Udma probleminin müalicə üsulları hansılardır?
Müalicə seçimlərinə reabilitasiya, dərmanlar, cərrahiyyə və yemək vərdişlərinin dəyişdirilməsi daxildir. Evdə edə biləcəyiniz məşqlər də udma çətinliyini azalda bilər.
Disfagiya (udma çətinliyi) üçün hansı növ məşqlər edilə bilər?
Disfagiya üçün evdə ediləcək məşq növləri var. Dil və dodaq hərəkətləri, ağzı su ilə yaxalamaq və yavaş-yavaş udmaq, kiçik dişləmələrlə udma məşqi, ucadan kitab oxumaq kimi məşqlər əzələlərinizin aktivləşməsini təmin edir.Udma problem üçün nə vaxt tibbi yardım axtarmaq lazımdır?
Əgər udma çətinliyi uzun müddət davam edərsə və ya simptomlar pisləşirsə, dərhal həkimə müraciət etmək vacibdir. Həkimin göstərişlərinə və müalicə metoduna əməl etməyiniz vacibdir. Disfagiya ciddi bir sağlamlıq probleminin əlaməti ola bilər.Udma probleminin qarşısı necə alınır?
Disfagiya riskini azaltmaq üçün sağlam həyat tərzinə riayət etmək, siqaret və spirtli içkilərdən uzaq durmaq, yeməyi yavaş-yavaş çeynəmək vacibdir.Tövsiyələr
Disfagiya yaşayan insanlar üçün tövsiyələr; Bunlara diqqətli qidalanma, uzanarkən başın qaldırılması, maye içilməsi, doğru zamanda yemək, ağız və diş sağlamlığına diqqət yetirilməsi, evdə idmanla məşğul olmaq daxildir.Problem ilə yaşamaq
Udmaqda çətinlik çəkən insanlar yemək vərdişlərini dəyişdirərək və həkim tövsiyələrinə əməl etməklə gündəlik həyatlarını daha rahat edə bilərlər.Udma probleminin olan insanlar necə qidalanmalıdırlar?
Həkiminizin tövsiyələrinə əməl edərək yumşaq və maye qidaları seçə bilərsiniz. Lazım gələrsə, qidalanma dəstəyi ala bilərsiniz.Udmada çətinlik nə vaxt baş verir?
Udma çətinliyi müxtəlif səbəblərdən yarana bilər və hər yaşda görünə bilər.Kimdə udma problem olur?
Disfagiya (udma çətinliyi) yaşlı insanlarda, nevroloji xəstəlikləri olanlarda, xərçəng müalicəsi alanlarda və bəzi xroniki sağlamlıq problemləri olan insanlarda görülə bilər.Disfagiyanın müalicəsində dərmanlar istifadə olunurmu?
Bəli, bəzi hallarda dərmanlar udma çətinliyini müalicə etmək üçün istifadə edilə bilər.Disfagiya müalicə olunmazsa nə olar?
Disfagiya müalicə olunmazsa, qidalanma çətinliyi, kilo itkisi, qida çatışmazlığı və tənəffüs yolu infeksiyaları kimi ciddi fəsadlar yarana bilər.Udmada çətinlik psixolojidir?
Bəli, udma çətinliyinə psixoloji faktorlar da səbəb ola bilər.Udmaqda çətinlik hansı xəstəliyin əlamətidir?
Yutmaqda çətinlik müxtəlif xəstəliklərin əlaməti ola bilər, ona görə də həkimə müraciət etmək vacibdir.Udmaqda çətinlik çəkənlərə nə yaxşıdır?
Disfagiyanın müalicəsi əsas səbəblərdən asılıdır və həkimin tövsiyə etdiyi müalicə planına reabilitasiya, dərmanlar, cərrahiyyə və ya qidalanma qaydaları kimi müxtəlif yanaşmalar daxil ola bilər.Udmaqda çətinlik təhlükəlidirmi?
Müalicə edilməzsə, udma çətinliyi ciddi problemlərə səbəb ola bilər, buna görə də həkimə müraciət etmək vacibdir. Əgər udma çətinliyi əlamətlərindən şübhələnirsinizsə, həkim müayinəsindən və diaqnozdan dərhal sonra müalicə prosesinə başlayın.Odinofaqiya nədir?
Odinofaqiya udma zamanı ağrı və ya narahatlıq hissidir, adətən yemək borusu və ya boğazda baş verir.Reflüks udmaqda çətinlik yaradırmı?
Bəli, reflü udmada çətinlik yarada bilər.Hansı ixtisas həkimi udma çətinliyi ilə məşğul olur?
Udma çətinliyi ilə, adətən, qastroenteroloq (mədə və bağırsaq xəstəlikləri) və ya qulaq, burun-boğaz (LOR) mütəxəssisi tərəfindən müalicə olunur.Disfagiya üçün əməliyyat lazımdırmı?
Disfagiyada cərrahi müdaxilə tələb oluna bilər, lakin onun zəruriliyi əsas səbəblərə və vəziyyətə görə qiymətləndirilir.Udma çətinliyinin İnteqrativ Təbabət metodu ilə müalicəsi
Disfagiyası olan xəstələrin burun, burun-udlağı, udlağı müayinə olunur. Hec bir problem aşkar edilmədikdə pasiyent həkim-qastroenteroloqa və həkim-nevroloqa yönəldirilir. İnteqrativ Təbabətin bu yöndə çoxlu sayda düzgün müalicə metodları var.Əgər udmaqda çətinlik çəkirsinizsə və ya bu məsələdən narahatsınızsa, həkimə müraciət etmək vacibdir. Unutmayın ki, erkən diaqnoz və müalicə sağlamlığınızı qorumağa kömək edə bilər.
